Διεθνής Νόμος και ΑΟΖ

Ως πρόλογο για το σημείωμα αυτό θα ήθελα να αναφέρω ότι ο όρος Διεθνές Δίκαιο είναι εσφαλμένος. Δεν υπάρχει τέτοιος όρος. Ο όρος είναι Διεθνής Νόμος, ο οποίος κάθε άλλο παρά δίκαιος είναι για τα αδύναμα κράτη.

Ο Νόμος της θάλασσας μέσω του UNCLOS (Συνθήκη για το Νόμο της θάλασσας των Ηνωμένων Εθνών) είναι ίσως το κύκνειο άσμα του Κινήματος των Αδεσμεύτων και περιέχει πρόνοιες όπως τις πρόνοιες για την ΑΟΖ που εμπεδώνει τα συμφέροντα των μικρών κρατών.

Το πρόβλημα με τις Διεθνείς Συμβάσεις είναι ότι δεσμεύουν μόνο τα κράτη που τις υπογράφουν. Η Τουρκία δεν την υπέγραψε, άρα δεν τη δεσμεύει. Υπάρχει φυσικά το βάσιμο επιχείρημα ότι πολυμερής Διεθνής Σύμβαση που τυγχάνει ευρείας αποδοχής δημιουργεί εθιμικό νόμο που δεσμεύει όλα τα κράτη ανεξάρτητα αν υπόγραψαν μια συνθήκη ή όχι. Αυτό, όμως, είναι μόνο επιχείρημα και η Τουρκία όχι μόνο λόγω Κύπρου αλλά και λόγω Αιγαίου πελάγου θα εναντιωθεί στις πρόνοιες του UNCLOS για την ΑΟΖ γιατί επηρεάζονται τα ζωτικά της συμφέροντα.

Οι πρόνοιες της Σύμβασης για την ΑΟΖ προνοούν για μεθόδους καθορισμού των θαλάσσιων συνόρων. Οι μέθοδοι εφαρμόζονται όπου τα ενδιάμεσα θαλασσινά νερά είναι λιγότερης απόστασης από 400 χλμ εφόσον το μάξιμουμ που μπορεί να διεκδικήσει ένα κράτος είναι 200 χλμ. Οι μέθοδοι, όμως, από μόνοι τους δεν δημιουργούν θαλάσσια σύνορα. Τα θαλάσσια σύνορα δημιουργούνται με διμερείς συμφωνίες μεταξύ των εμπλεκομένων κρατών. Η Κύπρος έχει συμφωνίες με το Ισραήλ, τον Λίβανο και την Αίγυπτο για το θέμα, αλλά όχι με την Ελλάδα και την Τουρκία.

Η Τουρκία, η οποία είναι ιμπεριαλιστική δύναμη της περιοχής, διατυπώνει με ύφος τραμπούκου ασαφείς θέσεις. Κάποτε αφήνει να νοηθεί ότι διεκδικεί για τον εαυτό της θαλάσσιες περιοχές νότια της Κύπρου, διατυπώνοντας περίπλοκα νομικά επιχειρήματα τα οποία είναι αβάσιμα, αλλά κάποτε διεκδικεί «μοιράσι» στον θαλάσσιο πλούτο της περιοχής για λογαριασμό των Τουρκοκυπρίων με βάση τις Συνθήκες Εγγύησης που η τότε ηγεσία της ΕΟΚΑ υπέγραψε.
Όπως και να έχει το πράγμα, την περίοδο 1950-1974 συγκρούστηκαν στην περιοχή μας και ειδικά στην Κύπρο οι τοπικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της Ανατολικής Μεσογείου, της Τουρκίας και της Ελλάδας. (Ελληνική Μεραρχία, γεγονότα του 1963, 1967 και η εισβολή του 1974 από την Τουρκία).

Η Τουρκία εξήλθε νικητής σε αυτή τη σύγκρουση. Κατατρόπωσε, δυστυχώς, την Ελλάδα σε όλα τα μέτωπα και ντρόπιασε τα ελληνικά όπλα αφήνοντας τους Έλληνες να ψελλίζουν ότι ήταν όλα προδομένα, χωρίς όμως να καταδικαστεί κανένας για προδοσία και χωρίς η «εσχάτη προδοσία» να είναι ποινικό αδίκημα. Η Κύπρος είναι ίσως η μόνη ωώρα στον κόσμο που δεν ποινικοποίησε την προδοσία.

Εν πάση περιπτώσει, οι αξιώσεις της Κύπρου στην ΑΟΖ, αν και νόμιμες και με ορθή νομική βάση, δεν έχουν ξεκαθαριστεί. Μπορούν να ξεκαθαριστούν μόνο με λύση του Κυπριακού και συμφωνία καθορισμού της ΑΟΖ και με την Τουρκία.

Πρέπει, όμως, να διευκρινιστεί το εξής: Σε όλες τις θάλασσες ισχύει η αρχή της Ελεύθερης Ναυσιπλοΐας, δηλαδή της διέλευσης πλοίων ελεύθερα από οποιαδήποτε θάλασσα. Από τα χωρικά ύδατα ενός κράτους, ένα σκάφος οφείλει να ανταπαιτεί στην πρύμνη του τη σημαία του κράτους του. Η ΑΟΖ, όμως, δεν είναι χωρικά ύδατα και το δικαίωμα διέλευσης είναι απόλυτο. Η ΑΟΖ δίνει στο κράτος που της ανήκει δικαιώματα αποκλειστικής οικονομικής εκμετάλλευσης. Δεν δικαιούται όμως να απαγορεύσει τη διέλευση πλοίων από αυτή.

Η κυπριακή κυβέρνηση λέει ότι το Μπαρμπαρός παραβιάζει την ΑΟΖ για να κάνει επιστημονικές έρευνες. Πρώτον, το Μπαρμπαρός δικαιούται να διέρχεται την κυπριακή ΑΟΖ. Δεύτερον, είναι αμφίβολο αν είναι δυνατόν να τεκμηριωθεί ο ισχυρισμός ότι το σκάφος αυτό κάνει επιστημονικές έρευνες. Τρίτον, είναι αμφίβολο αν οι επιστημονικές έρευνες αποτελούν οικονομική εκμετάλλευση.

Φυσικά ο τουρκικός ιμπεριαλισμός είναι ένας προβατόσχημος λύκος. Σουξουλά. Γιατί στέλνουν ντε και καλά τα Μπαρμπαρός έξω που την Λάρνακα και τη Λεμεσό; Αλλά εμείς γιατί βιαζόμαστε να πειραχτούμε; Γιατί υπεραντιδρούμε; Πήρε η Τουρκία έστω και ένα βαρέλι γκαζιού; Πήρε από τον βυθό έστω και ένα βοτσαλάκι; Είναι για αυτό που ούτε στην Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε στον ΟΗΕ δεν θα βρούμε κατανόηση ούτε και υποστήριξη. Είμαστε ένα κράτος που στερείται σοβαρότητας, υπεραντιδρά και συμπεριφέρεται σαν ένα ανώριμο υστερικό εννιάχρονο αγόρι.
Καιρός να ωριμάσουμε και να επιστρέψουμε στις συνομιλίες.